بررسی تأثیر تکتونیک در ویژگی های کمّی شبکه زهکشی (مطالعه موردی: چهار حوضه زهکشی در شمال شرق کشور )
نویسندگان
چکیده
اغلب لندفرم های سطح زمین به آرامی و طی هزاران یا میلیون ها سال تکامل می یابند. از آن جا که تغییرات لندفرم ها در مقیاس عمر بشر قابل تشخیص نمی باشند، ارزیابی شواهد ژئومورفولوژیک می تواند نقش مهمّی در شناسایی حرکات تکتونیکی مناطق ایفا کند. رودخانه ها و شبکه زهکشی از جمله مهم ترین عوارضی هستند که نسبت به تغییرات زمین ساختی بسیار حسّاس می باشند. جهت بررسی تأثیر تکتونیک های فعّال بر مورفومتری شبکه زهکشی، ابتدا 4 حوضه آبخیز در رشته کوه آلاداغ- بینالود و کوه های جغتای در استان های خراسان شمالی و رضوی انتخاب شد. سپس شاخص های ناهنجاری سلسله مراتبی(∆a)، تراکم ناهنجاری سلسله مراتبی(ga)، پارامترهای شاخص انشعابات(r)، شاخص درصد عدم تقارن حوضه(paf)، نسبت شکل حوضه(bs) و نسبت طول آبراهه اصلی به متوسّط عرض حوضه(lsbw) در آن مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که رابطه مستقیمی بین∆a و ga (r= 0/888)، ∆a و paf ، ∆a و bs ، ∆a وlsbw ، ga و paf ، ga و bs ، ga و lsbw وجود دارد. ضریب همبستگی بین زوج های ∆a-paf ، ∆a-bs ، ∆a-r ، ∆a-lsbw ، ga-paf ، ga-bs ، ga-r ، ga-lsbw به ترتیب 957/0 ، 946/0 ، 317/0 ، 856/0 ،897/0، 764/0، 491/0 و 656/0 به دست آمده است. همچنین ضریب همبستگی مناسبی بین r و دیگر پارامترها وجود دارد. بررسی روابط بین پارامتر ها نشان دهنده کارآیی بالای شاخص ∆a وga در مقایسه با شاخص r برای شناسایی تکتونیک فعّال حوضه های زهکشی می باشند. به طور کلّی، براساس شاخص های مذکور، تمام حوضه های مطالعاتی از نظر تکتونیکی فعّال هستند. با این حال، بیشترین فعّالیت تکتونیکی به ترتیب در حوضه های شماره 2 و 1 و 4 و کم ترین مربوط به حوضه شماره 3 می باشد.
منابع مشابه
بررسی تأثیر تکتونیک در ویژگی‌های کمّی شبکه زهکشی (مطالعه موردی: چهار حوضه زهکشی در شمال‌شرق کشور )
متن کامل
کارایی شاخصهای ژئومورفومتری شبکه زهکشی جهت ارزیابی تکتونیک فعال در حوضه‌های باغرود، بوژان ،زاوین و سررود در شمال شرق کشور
چکیده اندازه‌گیری‌های کمّی عوارض زمین این امکان را به ژئومورفولوژیست‌ها می دهد، تا با اعمال شاخص-های ژئومورفولوژیکی بر عوارض سطح زمین، نقش تکتونیک فعال را در تغییر شکل چشم‌اندازها بررسی کنند. استفاده از شاخصهای ژئومورفومتری برای تعیین و تشخیص تکتونیکهای فعال دارای اهمیت زیادی است. واحد زمین شناسی کپه داغ -هزار مسجد و آلاداغ – بینالود از پویا‌ترین و فعالترین واحد-های زمینشناسی ایران محس...
متن کاملتحلیل کمی ناهنجاری سلسله مراتبی شبکه زهکشی و ارتباط آن با تکتونیک، مطالعه موردی: 10 حوضه آبخیز زاگرس
در این تحقیق، شاخص های ناهنجاری سلسله مراتبی(∆a)، و تراکم ناهنجاری سلسله مراتبی (ga) 10 حوضه آبخیز محاسبه گردید و رابطه آنها با پارامترهای PAF (درصد عدم تقارن حوضه)، Bs (نسبت کشیدگی حوضه)، CR (ضریب گردواری حوضه)، R (شاخص انشعابات آبراهه ها)، Rb ( نسبت انشعابات)، Dd (تراکم زهکشی) و Df (فرکانس زهکشی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیشترین مقدار شاخص ∆a مربوط به حوضه 7 (3.4...
متن کاملتحلیل کمی ناهنجاری سلسله مراتبی شبکه زهکشی و ارتباط آن با تکتونیک، مطالعه موردی: ۱۰ حوضه آبخیز زاگرس
در این تحقیق، شاخص های ناهنجاری سلسله مراتبی(∆a)، و تراکم ناهنجاری سلسله مراتبی (ga) 10 حوضه آبخیز محاسبه گردید و رابطه آنها با پارامترهای paf (درصد عدم تقارن حوضه)، bs (نسبت کشیدگی حوضه)، cr (ضریب گردواری حوضه)، r (شاخص انشعابات آبراهه ها)، rb ( نسبت انشعابات)، dd (تراکم زهکشی) و df (فرکانس زهکشی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیشترین مقدار شاخص ∆a مربوط به حوضه 7 (3.4) ...
متن کاملکاربردشاخص زاویه تلاقی آبراهه ها (CA) در تحلیل ژئومورفولوژی تکتونیک حوضه های آبریز شمال شرق کشور
استفاده از شاخصهای ژئومورفومتری برای تعیین و تشخیص تکتونیکهای فعال دارای اهمیت زیادی است. زاویه اتصال آبراهه ها از جمله پارامترهای مربوط به شبکه زهکشی محسوب میشود و ارزیابی کمی آن می تواند در شناسایی تکتونیک های فعال به محققین علوم زمین کمک نماید. واحد زمین شناسی کپه داغ -هزار مسجد و آلاداغ – بینالود از فعالترین واحدهای زمینشناسی ایران محسوب میشود. در این تحقیق چهار حوضه باغرود و بوژان در...
متن کاملبررسی مورفومتری شبکه زهکشی و ارتباط آن با تکتونیک (مطالعه موردی: چهار حوضه زهکشی صدخرو، کلاته سادات، فاروب رومان و گلیان)
شبکه های زهکشی بعنوان بخشی از لندفرم های ژئومورفولوژیک در مقابل حرکات تکتونیکی فعال حساس هستند و همزمان با آن تغییر می کنند. هدف این پژوهش بررسی ناهنجاری شبکه زهکشی و ارتباط آن با تکتونیک در حوضه های زهکشی صدخرو و کلاته سادات(دامنه جنوبی کوههای جغتای)، فاروب رومان(دامنه جنوبی بینالود) و گلیان (دامنه شمالی کوههای آلاداغ) می باشد. شاخص های ناهنجاری سلسله مراتبی(?a)، تراکم ناهنجاری سلسله مراتبی (g...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مطالعات جغرافیای مناطق خشکجلد ۳، شماره ۱۲، صفحات ۸۵-۱۰۲
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023